De Corona pandemie heeft ons pijnlijk laten zien hoe kwetsbaar onze huidige economie en samenleving is. De focus ligt nu op het onder controle krijgen van het virus, het beschermen van onze gezondheid, onze bedrijven en werkenden. Maar wat gaan we doen met het oog op de langere termijn?
Willen we straks terug naar een pre-corona economie of kiezen we voor een duurzaam herstel zijn, met oog voor het klimaat? Hoe creëren we een economie die welvaart oplevert, duurzaam én weerbaar is?
Hoe komen we van een pandemie naar een Green Deal en een duurzame gezonde toekomst?
Zonnig in de lente, maar een bijzondere winter en voorjaar. Wuhan werd als eerst getroffen door een epidemie veroorzaakt door het Covid19 virus. Doordat we in een wereldeconomie leven waar miljarden mensen dagelijks reizen, dichtbij te voet, fiets of brommer, maar ook verder weg per auto of vliegtuig is een virus zomaar verspreid over de wereld. Binnen een kwartaal waren er in elk werelddeel honderdduizenden besmettingen en later ook doden.
Een epidemie in China mondde zo uit in een pandemie en als gevolg daarvan een economie die deels tot stilstand kwam om de gezondheidszorg aan patiënten te kunnen garanderen en meer besmettingen en nog grotere druk op de zorg te voorkomen. Mensen moesten “verstandig zijn en thuisblijven” (onze premier), of verplicht thuisblijven zoals in andere landen in de wereld. Sommige sectoren, de ontspanningssectoren noem ik ze, werden direct erger getroffen door de verschillende lockdowns in de wereld dan andere sectoren. De horeca, culturele sector, contactberoepen: alles ging verplicht op slot. Vele kantoormedewerkers gingen thuiswerken, thuis les geven als er schoolgaande kinderen waren, zelfs examenruimte thuis faciliteren in ons geval, maar ook met je slofsokken aan de voeten aan de eettafel je kantoor hebben. Wel elke avond de laptop in de tas, dan was het weer de eettafel.
Dit is een blijvend virus, daar hebben we het mee te doen, heel ziek kun je er van worden en mensen met onderliggend lijden hebben een grotere kans om er aan te sterven. Door wetenschap wordt veel onderzoek gedaan naar de werking van het virus, en het ontwikkelen van mogelijke medicijnen en een vaccin. Daar wordt kennis, innovatie en ook IT ingezet.
In Nederland en de meeste landen ter wereld is gezondheidszorg curatief, het behandelen van ziekte. Het zou voor de toekomst mooier en gewenster zijn dat gezondheidszorg zich bezig houdt met gezond zijn en blijven, preventie dus. Dat de budgetten fifty /fifty preventief en curatief ingezet worden. Voorkomen dat mensen obese worden, diabetes, hart-, vaat- of longziekten krijgen. Veel van deze ziektebeelden horen bij de maatschappij waarin wij de laatste decennia leven. Een wereld van overvloed aan voedsel en genotsmiddelen, in combinatie met steeds meer hulpmiddelen, van wasmachine, tot auto, tot afstandsbediening, waardoor de hoeveelheid beweging erg gedaald is. De wal keert het schip, zegt mijn 80 jarige vader al decennia. Inzetten op een gezonde leefstijl, fysiek en mentaal. Daar kunnen alle mensen, bedrijven en de overheid nu een kans in zien en mee aan de slag.
Wat kan de huidige situatie opleveren voor de toekomst?
Misschien moeten we met zijn allen kleiner gaan leven. Genieten van wat je hebt, een dak boven je hoofd, voedsel, veiligheid, dichtbij, meer lokaal, regionaal, robuuster, minder kwetsbaar. Maar ik denk dat we sommige dingen zullen omarmen, minder onnodig reizen, net zoals ik ruim 2 decennia geleden besloot niet meer te vliegen, tenzij strikt noodzakelijk. Dit besluit heeft zijn volwassenheid bereikt, nog steeds heb ik niet meer gevlogen. Vaker thuiswerken, vaker dichterbij op vakantie. Want wat is onze directe omgeving, Nederland en Europa mooi. Maar ik ga mijn geheimen niet delen, het gelukkigst word je van zelf je unieke plekjes ontdekken. En dat we met zijn allen flexibel de toekomst tegemoet moeten treden, tevreden, vertrouwen, duurzaam en innovatief.
De verschillende lockdowns door de pandemie brachten op zeer korte termijn ook onbedoelde positieve gevolgen. De lucht werd schoner, de Himalaya was voor het eerst sinds decennia weer van 200 km afstand zichtbaar. Geen vakantievluchten meer, geen vliegtuiglawaai en -strepen in de lucht, geen onnodige verplaatsingen over de weg, minder vervuiling. Fijnstof en ultrafijnstof is stof dat je als mens niet wilt, maar moeilijk kunt vermijden. Deze pandemie biedt kansen om de lucht voor de toekomst schoner te houden en nog schoner te maken, voor en door de mensen, bedrijven en de overheid, door en voor de hele maatschappij.
Daarom zie ik ook kansen in de Europese Green Deal, we leven met 7 miljard mensen op aarde, dat zullen we slimmer moeten doen. Het uiteindelijke doel van de Green Deal Europe is om als Europa in 2050 klimaatneutraal te functioneren. In 2030 wordt al verwacht dat wij met zijn allen de helft minder broeikasgasemissies uitstoten ten opzichte van 1990. Om dit doel te bereiken is een transformatie van de Europese samenleving en economie nodig, die kosteneffectief en rechtvaardig moet zijn, alsook sociaal evenwichtig. Circulaire ketens ontwikkelen en inrichten. Dit alles om het maximale te bereiken wat betreft gezondheid, levenskwaliteit, veerkrachtigheid en concurrentievermogen.
Green Deal Europe: Verplichtingen of juist kansen?
Wat kunt u hiermee als ondernemer? Negatief geredeneerd weet u dat de norm op het vlak van duurzaamheid door regulering en wetgeving de komende jaren door de Green Deal steeds hoger komt te liggen. Positief geredeneerd kunt u de Green Deal gebruiken als motivatie voor investeringen, ontwikkeling en innovatie om te komen tot een klimaat neutrale economie. Het geld dat beschikbaar wordt gesteld om de Green Deal een impuls te geven kunnen u daarbij weer extra mogelijkheden bieden. Dat laatste klinkt als een kans en ondernemers denken in kansen!
Samen bouwen aan een nieuwe samenleving en economie, denken in mogelijkheden om bij te dragen aan de ambities van uw organisatie in een veranderende duurzame maatschappij. Ik wil daar graag mijn bijdrage aan leveren! Want Simon Sinek heeft wat mij betreft helemaal gelijk als hij zegt: "We can make demands of our leaders, and have a desire to change systems, but we are only responsible for ourselves and our own actions. The change has to start within each of us." Laten we daarom met elkaar 2020 tot een startpunt in de transformatie maken!
