Het is alweer een aantal maanden geleden dat het kabinet-Rutte II officieel demissionair werd verklaard. Wat is de impact hiervan op het Nederlandse bedrijvenbeleid?
Eén dag voor de verkiezingen, bood premier Mark Rutte het ontslag van zijn kabinet aan Koning Willem-Alexander aan. Toch mogen de ministers nog niet naar huis. Het demissionaire kabinet handelt gedurende de formatie van een nieuw kabinet louter lopende zaken af. Er mogen geen (potentieel) omstreden beslissingen worden genomen. Toch zullen, als de kabinetsformatie erg lang gaat duren, ook knopen moeten worden doorgehakt over controversiële punten.
Ondanks de recente aanstelling van Gerrit Zalm als nieuwe informateur lijkt de vorming van een meerderheidskabinet nog mijlenver weg. Immers, het lukte de enthousiaste Edith Schippers en de doorgewinterde Herman Tjeenk Willink ook niet om de Haagse impasse te doorbreken. Hoewel de politieke leiders in hun toespraken het woord ‘samenwerken’ vaker dan ooit gebruiken, lijken tot nu toe vooral verschillen te zijn uitvergroot in plaats van de overeenkomsten. Onze zuiderburen deden er zo’n zeven jaar geleden uiteindelijk 541 dagen over om een nieuw kabinet te vormen, een record. In ons land zijn we nog lang niet zo ver, maar wat voor weerslag heeft een langdurig demissionair kabinet op het bedrijvenbeleid?
Belangrijke onderwerpen rondom bijvoorbeeld de wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelatie (DBA) blijven momenteel 'zweven'. Bij gebrek aan duidelijkheid krijgen opdrachtgevers en ZZP’ers in ieder geval tot 1 juli 2018 geen naheffingen en boetes. Dit geldt ook voor zaken als klimaatbeleid, pensioenen of heel praktisch de herijking van het topsectorenbeleid. Welke keuzes het nieuwe kabinet zal maken, is afhankelijk van de coalitie en de speerpunten van een nieuwe minister.
Voor bedrijven kunnen kabinetskeuzes met betrekking tot bovengenoemde zaken een substantiële invloed hebben op hun lange termijn strategie. Pas als duidelijkheid is geschapen over welke koers het kabinet gaat varen, kunnen bedrijven keuzes maken die aansluiten op deze koers. Bedrijven willen continuïteit van beleid. Dit geeft ondernemers rust en zekerheid. Hoe langer een kabinetsformatie duurt, hoe meer onzekerheid en onduidelijkheid er ontstaat.
Zo kwam begin februari het nieuws naar buiten dat het kabinet investeringen zou gaan stimuleren op terreinen waar Nederland momenteel kansen laat liggen, door middel van de oprichting van de investeringsinstelling Invest-NL. Deze instelling zou de beschikking krijgen over € 2,5 miljard kapitaal. Ondernemers zouden hier terecht kunnen voor risicokapitaal, garanties, exportkredietverzekeringen en internationale financieringsprogramma’s. De oprichting van Invest-NL is een voorbeeld van een maatregel die moet wachten op een volgend kabinet. Hierdoor blijft Nederland achter op andere EU-landen, die al wel een dergelijke instelling hebben. Erg jammer voor ondernemers die staan te popelen om kansen te benutten c.q. knopen door te hakken met betrekking tot risicovolle activiteiten op verschillende transitiegebieden, op het gebied van export en buitenlandse investeringen, dan wel als start-up of scale-up voor investeringen staan die invloed hebben op hoe onze maatschappij er over 5 of 10 jaar uitziet.
Kijkend naar de recente ontwikkelingen in Den Haag zal BV Nederland nog even geduld moeten hebben. Echter, er zal op de derde dinsdag van september toch een Miljoenennota gepresenteerd moeten worden. De toekomst zal uitwijzen hoe de inhoud van het koffertje er uit gaat zien.
